7. ปฐมสัปปุริสสูตร

[127] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย สัปปุริสทาน 8 ประการนี้
8 ประการเป็นไฉน คือ ให้ของสะอาด 1 ให้ของประณีต 1 ให้
ตามกาล 1 ให้ของสมควร 1 เลือกให้ 1 ให้เนืองนิตย์ 1 เมื่อให้
จิตผ่องใส 1 ให้แล้วดีใจ 1 ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย สัปปุริสทาน 8
ประการนี้แล.
สัปบุรุษย่อมให้ทาน คือ ข้าวและน้ำที่
สะอาด ประณีตตามกาล สมควร เนืองนิตย์ ใน
ผู้ประพฤติพรหมจรรย์ ผู้เป็นเขตดี บริจาคของ
มากแล้วก็ไม่รู้สึกเสียดาย ทานผู้มีปัญญาเห็นแจ้ง
ย่อมสรรเสริญทานที่สัปบุรุษให้แล้วอย่างนี้
เมธาวีบัณฑิตผู้มีศรัทธา มีใจอันสละแล้ว บริจาค
ทานอย่างนี้แล้ว ย่อมเข้าถึงโลกอันไม่มีความ
เบียดเบียนเป็นสุข.
จบ สัปปุริสสูตรที่ 7

อรรถกถาสัปปุริสทานสูตรที่ 7

มีวินิจฉัยดังต่อไปนี้.
บทว่า สุจึ ได้แก่ ให้ของที่สะอาดคือที่บริสุทธิ์สดใส บทว่า
ปณีตํ ได้แก่ สมบูรณ์ดี. บทว่า กาเลน ได้แก่ สมควรแก่การประกอบ

ขวนขวาย. บทว่า กปฺปิยํ ได้แก่ ให้แต่ของที่เป็นกัปปิยะ. บทว่า
วิเจยฺย เทติ ความว่า เลือกปฏิคคาหก หรือทานโดยตั้งใจให้อย่างนี้ว่า
ทานที่ให้แล้วแก่ผู้นี้ จักมีผลมาก ที่ให้แก่ผู้นี้ไม่มีผลมาก ดังนี้แล้วให้.
จบ อรรถกถาปฐมสัปปุริสทานสูตรที่ 7

8. ทุติยสัปปุริสสูตร

[128] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย สัปบุรุษเมื่อเกิดในตระกูล
ย่อมเกิดเพื่อประโยชน์ เพื่อเกื้อกูล เพื่อความสุข แก่ชนเป็นอันมาก
คือ ย่อมเกิดเพื่อประโยชน์ เพื่อเกื้อกูล เพื่อความสุขแก่มารดาบิดา 1
แก่บุตรภรรยา 1 แก่หมู่คนผู้เป็นทาสกรรมกร 1 แก่มิตรอำมาตย์ 1
แก่ญาติที่ล่วงลับไปแล้ว 1 แก่พระราชา 1 แก่เทวดาทั้งหลาย 1
แก่สมณพราหมณ์ 1 ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย มหาเมฆเมื่อตกให้ข้าวกล้า
เจริญงอกงาม ย่อมตกเพื่อประโยชน์ เพื่อเกื้อกูล เพื่อความสุขแก่ชน
เป็นอันมาก ฉันใด สัปบุรุษก็ฉันนั้นเหมือนกัน เมื่อเกิดในตระกูล
ย่อมเกิดเพื่อประโยชน์ เพื่อเกื้อกูล เพื่อความสุข แก่ชนเป็นอันมา
คือ ย่อมเกิดเพื่อประโยชน์ เพื่อเกื้อกูล เพื่อความสุข แก่มารดา
บิดา... แก่สมณพราหมณ์.
สัปบุรุษผู้มีปัญญาอยู่ครองเรือน เป็นผู้
ไม่เกียจคร้านทั้งกลางคืนกลางวัน บำเพ็ญตน
เพื่อประโยชน์แก่ชนเป็นอันมาก ในชั้นต้นระลึก
ถึงอุปการะที่ท่านทำไว้ก่อน ย่อมบูชามารดา
บิดาโดยชอบธรรม สัปบุรุษผู้มีศรัทธาตั้งมั่น
แล้ว มีศีลเป็นที่รัก ทราบธรรมเล้ว ย่อมบูชา
บรรพชิตไม่ครองเรือน ไม่มีบาปประพฤติ
พรหมจรรย์ สัปบุรุษนั้นเป็นผู้เกื้อกูลต่อพระ-
ราชา ต่อเทวดา ต่อญาติและสหายทั้งหลาย